مجموعه کامل قانون و مقررات محشای مالی و بانکی
توضیحات:
یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که دین مقدس اسلام روی آن تأکیدات بسیار زیادی نموده است، تلاش و کوشش و استفاده‌ی بهینه از دست رنج خویش برای تأمین روزی حلال می‌باشد، اسلام به عنوان دین برتر، تلاش و کوشش برای امرار معاش را بزرگ‌ترین عبادت قلمداد نموده است. به همین دلیل است که برنامه هاى اقتصادى اسلام در جهت تحقق مالکیت فردى و کسب درآمد مشروع و حلال و آبادانى دنیا براى رسیدن به سعادت اخروى عنوان شده است، به طور کلی اسلام، به عنوان جامع‌ترین و کامل‌ترین ادیان الهی، به کار و تلاش و کوشش یک نگاه عمیق و بسیار جدی و راهگشا دارد تا جائی که از نگاه اسلام تنبلی و بیکاری و بیحوصله گی در تلاش و تکاپوی برای زندگی بسیار مورد نکوهش واقع شده است.
از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل گردیده است که آن حضرت پس از نماز صبح این دعا را به زبان جاری می‌نمودند و از حضرت باری تعالی با زبان دعا درخواست می‌نمودند که: (اللّهُمَّ إنِّی أعُوذُ بِکَ مِن الهَمِّ وَ الحُزنِ وَ العَجزِ و الکَسَلِ وَ البُخلِ وَ الجُبن)
یعنی: بار خدایا من از هم و غم و ناراحتی و ناتوانی و تنبلی و بخل و ترس به تو پناه می‌برم.( سنن النبى، ج1، 370)
اسلام روی سرمایه و تولید ثروت نگاه ویژه ای دارد، و اتفاقاً کشورهای اسلامی برای پیشرفت خویش و نقش عمده‌ی بین‌المللی خود، به همین موضوع بیشتر از موضوعات دیگر نیازمندند. بسیاری از تحریمهائی که کشورهای استکباری بر ما تحمیل نموده‌اند، به واسطه‌ی عدم تلاش هرچه بیشتر در اقتصاد است، چنان که حضرت علی (علیه السلام) در بیانی نقل شده است که فرمودند: (تَعَرَّضُوا لِلتِّجَارَات، فَإنَّ لَکُم فِیهَا غِنَى عَمَّا فِی أیدِی النَّاسِ؛ و إنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ یُحِبُّ المُحتَرف الأَمینَ. المَغبُون غَیر مَحمُود وَ لا مَأجُورٍ)
یعنی: به انواع داد و ستد (و کسب و کار) بپردازید، زیرا از این راه، از مال و منال مردم بىنیاز مىشوید، خداوند بزرگ، صاحب حرفه درستکار را دوست مىدارد، مغبون (کسى که در زندگى فریب خورده و براى خود تلاشى نکرده است)، نکوهیده است و بىپاداش است؛( وسائل الشیعه، ج 12، ص 4 ) و باز نیز حضرت امام صادق (علیه السلام) در این باره می‌فرماید:(مَن طَلَبَ التّجَارَةَ استَغنَى عَنِ النَّاسِ. (قَالَ الرَّاوِی:) قُلتُ وَ إن کَانَ مُعیلًا؟ قَالَ: وَ إن کَانَ مُعِیلًا)
یعنی: کسى که به دنبال کسب و کار رود، از مردم بىنیاز می‌شود. (راوى گوید:) گفتم اگر چه عیال‌وار باشد؟ فرمود: اگر چه عیال‌وار باشد. (همان)
همانگونه که هدف از آفرینش را چیزی جز تعبد و بندگی خدای تبارک و تعالی نمی‌داند چنان که خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: (وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ)
یعنی: من جن و انس را نیافریدم جز براى اینکه عبادتم کنند. در دنیا نیز دستور داده به فکر آبادانی و تلاش و کوشش باشید.(ذاریات/56)
چنانکه خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: (هُوَ أَنْشَأَکُمْ مِنَ الْأَرْضِ وَ اسْتَعْمَرَکُمْ فِیه) (هود/61)
یعنی: اوست که شما را از زمین پدید آورد و از شما خواست تا در آن آبادى کنید.
بنابراین خدای تبارک و تعالی تلاش و کوشش در دنیا را نه تنها دوست می‌دارد بلکه نوعی عبادت نزد پروردگار یکتا تلقی گردیده است. چنان که خدای تبارک و تعالی می‌فرماید: (وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسانِ إِلَّا ما سَعی) (نجم/39 )
یعنی: و (نمىداند) اینکه براى آدمى جز آنچه به سعى و عمل خود انجام داده (ثواب و جزایى) نخواهد بود، نکته‌ی قابل توجه این که مفسرین در معنای «سعى» می‌گویند: سعی در اصل به معنى راه رفتن سریع است که به مرحله دویدن نرسیده، ولى غالباً به معنى تلاش و کوشش به کار مىرود، چرا که به هنگام تلاش و کوشش در کارها انسان حرکات سریعى انجام مىدهد، خواه کار خیر باشد یا شر باشد. جالب اینکه نمی‌گوید: بهره انسان کارى است که انجام داده، بلکه می‌گوید تلاشى است که از او حاصل شده است، اشاره به اینکه، مهم تلاش و کوشش است هرچند انسان احیاناً به مقصد و مقصودش نرسد که اگر نیتش خیر باشد خدا پاداش خیر به او مىدهد، چرا که او خریدار نیت‌ها و ارادههاست، نه فقط کارهاى انجام شده. (تفسیر نمونه، ج22، ص: 550) به خاطر همین در روایات متعدد از نیت خیر تحسین و تمجید نموده و آن را دارای اجر و مزد بسیار دانسته است. چنان که خدای تبارک و تعالی در جای دیگری می‌فرماید: (وَ أَنَّ سَعْیَهُ سَوْفَ یُری) (نجم/40 ) یعنی: و آیا خبر ندارد که سعى و کوشش او به زودى دیده مىشود.
مرحوم علامه‌ی طباطبائی در مورد معنای سعی بیان لطیفی دارد که می‌فرماید: منظور از" سعى"، آن عملى است که در انجامش جد و جهد و تلاش بسیار زیادی نمود، یعنی هر کاری که در آن جد و جهد زیادی شود و دارای تلاش و کوشش بسیار باشد، دارای ارزش است. به همین علت است که امام باقر (علیهالسلام) در روایتی می‌فرماید: (مَن طَلَبَ الدُّنیَا استِعفَافَاً عَنِ النَّاس وَ سَعیاً عَلی أَهلِهِ، وَتعطِفاً عَلَی جَارِهِ، لَقَی الله عَزَّوجَل یَومَ القِیَامَةِ و وَجهه مِثل القَمَر لَیلَةَ البَدرِ) (وسایل، ج 17، ص 67 )
یعنی: کسی که در راه کسب مال حلال تلاش کند و نیت او این باشد که افزون بر آن که خود و خانوادهاش را از دیگران بینیاز کند، به همسایگان خود کمک کند، روز قیامت، در حالتی خدا را ملاقات میکند که صورتش همانند ماه شب چهاردهم میدرخشد.
نقل شده است که روزی جوانی از حضور پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) میگذشت، عدهای که در محضر آن حضرت بودند دیدند که این جوان، نیروی قابل توجهی دارد. عرض کردند: (وَیح هَذَا لَوکَانَ شَبَابه وَجَلدِهِ فِى سَبِیلِ اللهِ) یعنی: ای کاش که در راه خدا قدم برمیداشت آن حضرت فرمود: اگر این شخص حرکت کرده است تا عایلهاش را از راه صحیح و حلال تأمین کند یا میکوشد تا پدر و مادر پیر خود را از راه صحیح، حفظ و اداره کند یا تلاش میکند تا سر بار جامعه نباشد و خود را از نیازمندی به این و آن برهاند، این راه، راه خداست؛ ولی اگر میکوشد تا بر ثروت خود بیفزاید، این راه، راه شیطان است.
لذا معلوم است که سعی و تلاش در راه تهیه روزی حلال خود نوعی عبادت است....
پس توانگران به فکر مستمندان باشند و همانگونه که امیرالمومنین فرموده:
انَّ اللهَ سُبحانَهُ فَرَضَ في اَموالِ الأَغنياءِ أَقواتَ الفُقراءِ فما جاعَ فقيرٌ اِلاّبِما مَنعَ غنيٌّ.
خداوند سبحان، آذوقة فقرا را در اموال اغنيا قرار داده است، هيچ فقيري گرسنه نمانده مگر به سبب آنچه که ثروتمندی از او دريغ داشته است. (نهج‌البلاغه، کلمة ٣٢٠)
....
و اما این کتاب مجموعه ای از قوانین، مقررات، آئیننامه ها و دستورالعمل‌های مربوط به امور مالی و بانکی است که حقیر آنها را در یک مجلد گرد آورده ام تا دانشجویان و اساتید و وکلا و قضات محترم، همه قوانین و مقررات مربوطه را یکجا در اختیار داشته باشند، ضمن اینکه این مدونه نیز مانند تمام کتب تالیفی حقیر مملو از ایراد و اشتباه خواهد بود، که از خواننده ارجمند انتظار تذکار مقتضی را برای قوام این کتاب را دارد.